Force Index là một trong những chỉ số được sử dụng để đánh giá sức mạnh của giá thông qua 3 yếu tố: volume giao dịch, hướng di chuyển và mức độ biến đổi. Chỉ báo Force Index đã ra đời khá lâu, và hiện tại vẫn là công cụ phân tích kỹ thuật được anh em trader tin tưởng sử dụng. Trong bài viết hôm nay, cùng Trader Forex tìm hiểu Force Index là gì, cách sử dụng của chỉ báo này ra sao.
Force Index là gì?
Để giao dịch hiệu quả với chỉ báo Force Index, các bạn cần nắm được Force Index là gì. Cha đẻ của Force Index là A.Elder, ông tạo ra chỉ báo này với mục đích xác định sức mạnh của giá. Đây là loại chỉ báo kỹ thuật thuộc nhóm các chỉ báo dao động (Oscillator).
Force Index cho thấy hướng dịch chuyển của giá giữa các phạm vi mua và bán (Supple – Demand), để đo lường sức mạnh của phe bò và phe gấu trên thị trường ở những lần giá tăng/ giảm trên thị trường. Bên cạnh đó là tổng hợp các yếu tố của thị trường bao gồm: xu hướng giá, phạm vi di chuyển và khối lượng giao dịch.
Chỉ báo Force Index kết hợp yếu tố giá và volume giao dịch để đánh giá động lực phía sau một hành động (move) hoặc nhận biết các giai đoạn quan trọng trên thị trường để hỗ trợ nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch chính xác trong Forex. Đa số trong những chỉ báo mà Elder đã tạo ra, ông đã nhắc đến rất nhiều về 3 yếu tố chủ chốt mà ông tin rằng sẽ sẽ giúp ích trong việc xác định biến động giá của thị trường. Đó là xu hướng đang diễn ra, mức độ và khối lượng giao dịch.
Force Index là sự tổng hợp dựa trên 3 yếu tố này, giống như một bộ dao động trong các phạm vi tích cực và tiêu cực, để hình thành sự cân bằng trong những khối lượng di chuyển. Chỉ số Force Index cũng có vai trò củng cố xu hướng thị trường, nhận biết sự điều chỉnh hay xác định các phạm vi đảo chiều có khả năng xảy ra thông qua sự phân kỳ.
Đối với phân tích cơ bản, tiến sĩ Alexander Elder được biết đến là một trong những người có đóng góp nhiều nhất trong việc tạo ra và phát triển các chỉ báo kỹ thuật quan trọng Trong một cuốn sách do Alexander Elder viết – Trading For Living, ông nói rằng Force Index là chỉ báo khối lượng mà ông hết sức quan tâm và hiện tại, đây vẫn là một công cụ hiệu quả, hỗ trợ rất nhiều cho các nhà giao dịch tài chính.
Công thức tính Force Index như thế nào?
Chỉ số Force Index được nhiều chuyên gia đánh giá khá dễ để tính toán trong số các chỉ báo kỹ thuật quan trọng. Cụ thể, là chênh lệch giữa mức giá đóng cửa mới nhất và mức giá đóng cửa trước đó, sau đó nhân với khối lượng giao dịch hiện tại. Chúng ta có hai bước chính để tính toán Force Index.
Ban đầu, các bạn cần tính toán Force Index thứ nhất thông qua lấy mức giá đóng cửa hiện tại trừ đi mức giá đóng cửa trước đó. Sau đó, lấy kết quả nhân với volume giao dịch. Bạn cũng có thể lưu trữ dữ liệu này lại trên ứng dụng của sàn giao dịch.
Tiếp theo, các bạn tính toán Force Index ở khung thời gian bạn muốn. Với đa số các ứng dụng, khung thời gian mặc định sẽ là 13 kỳ và chỉ số Force Index 13 kỳ được tính thông qua lấy EMA 13 kỳ của Force Index đã tính bên trên.
Force Index(1) = {Close (current period) – Close (prior period)} x Volume
Force Index(13) = 13-period EMA of Force Index(1)
Giải thích: Sự chênh lệch giữa mức giá đóng cửa hiện tại và mức giá đóng cửa trước đó sẽ cho thấy xu hướng mới nhất đang giảm hay tăng. Bên cạnh đó, sẽ biết được khối lượng giao dịch mới nhất đang tăng hay giảm và cụ thể là như thế nào. Nếu mức giá đóng cửa mới nhất lớn hơn mức giá đóng cửa trước đó, cho thấy Force Index đang tích cực.
Ngược lại, khi mức giá đóng cửa hiện tại thấp hơn mức giá đóng cửa ngày trước, Force Index thể hiện dấu hiệu tiêu cực. Động lực được nhận biết thông qua sự điều chỉnh đáng kể của giá hoặc khối lượng giao dịch nhiều hơn. Một trong hai yếu tố này có thể tác động độc lập đến giá trị và biến đổi của Force Index.
Chúng ta có 3 yếu tố mấu chốt tác động đến tham số của chỉ báo Force Index, trong đó:
- Thứ nhất: Chỉ số Force Index tích cực nếu mức giá đóng cửa mới nhất lớn hơn mức giá đóng cửa ngày hôm trước. Force Index tiêu cực nếu mức giá đóng cửa mới nhất thấp hơn mức giá đóng cửa trước đó.
- Tiếp theo, khu vực dịch chuyển xác định cấp số nhân. Dịch chuyển nhiều hơn đảm bảo số nhân lớn hơn tác động đến Force Index tương ứng. Dịch chuyển ít hơn hình thành số nhân thấp hơn làm giảm tác động.
- Cuối cùng, khối lượng giao dịch góp phần quan trọng của chỉ báo Force Index. Một khối lượng giao dịch lớn hình thành các giá trị của chỉ báo Force Index cao. Ngược lại, một khối lượng giao dịch thấp hình thành các giá trị Force Index thấp hơn.
Hiện tại, Force Index đã có sẵn trên các hệ thống hỗ trợ giao dịch. Chính vì thế, các bạn không cần phải tải xuống mà vẫn có thể sử dụng để phân tích thị trường một cách dễ dàng.
Hướng dẫn cách đọc hiểu chỉ báo Force Index
Force Index biểu thị trên biểu đồ qua dạng đồ thị line chuyển động xung quanh phạm vi giá trị 0. Để đọc hiểu chỉ báo Force Index tương đối dễ dàng. Cụ thể:
- Nếu đường Force Index nằm trên đường 0: Cho thấy xu hướng thị trường tăng.
- Nếu đường Force Index nằm dưới đường 0: Cho thấy xu hướng thị trường giảm.
- Điểm phá vỡ (Breakout) qua đường 0 cho thấy sự điều chỉnh về xu hướng.
Khi chỉ số Force Index dịch chuyển và nằm dưới đường 0, tuy nhiên giá lại đang tăng, có nghĩa là tín hiệu phân kỳ, thể hiện giá chuẩn bị cho việc đảo chiều giảm. Ngược lại, khi Force Index di chuyển bên trên đường 0, tuy nhiên giá lại đang giảm, nó cũng là tín hiệu phân kỳ nhưng giá chuẩn bị cho xu hướng đảo chiều tăng.
Thông thường, trên các sàn giao dịch, chỉ số Force Index mặc định là 13. Tuy nhiên, nhà giao dịch cũng có thể điều chỉnh theo loại tài sản mà bạn đang giao dịch hoặc dựa theo khung thời gian. Force Index càng cao thể hiện sự di chuyển nhẹ hơn, dễ dàng quan sát và nhanh chóng có quyết định vào lệnh.
Hạn chế của Force Index là gì?
Bên cạnh những ưu điểm của chỉ số Force Index mà chúng ta tìm hiểu từ Force Index là gì. Nó cũng tồn tại một số nhược điểm mà bạn nên lưu ý trong quá trình đầu tư. Force Index chỉ được sử dụng nhiều để nhận biết hướng giá dịch chuyển, sức mạnh của giá ở những thời gian trước đó và chỉ thể hiện giá trị trung bình. Do đó, tính chất của chỉ báo này sẽ chậm. Nhiều lúc, khi sử dụng chỉ số Force Index phải tốn rất nhiều thời gian để nhìn thấy dấu hiệu xu hướng tăng trở lại. Mặc dù trong thực tế, giá đã tăng rất nhiều.
Vì thế, chỉ số Force Index được xem là một công cụ hỗ trợ đưa ra tín hiệu xác định hơn là tín hiệu vào lệnh.
Phương pháp giao dịch hiệu quả với Force Index
Như đã đề cập trước đó, chỉ báo Force Index thường được sử dụng như một công cụ để đưa ra các tín hiệu xác định xu hướng hơn là tín hiệu để vào lệnh, vì thế khi sử dụng chỉ báo này, bạn nên tập trung vào các phương pháp xác nhận các yếu tố chủ chốt trên thị trường, thay vì thiết lập các lệnh thông qua một chỉ số duy nhất, chỉ số Force Index độc lập.
Force Index với vai trò dự đoán xu hướng thị trường
Dự báo xu hướng là một trong những cách sử dụng cơ bản nhất của các chỉ báo Force Index, đặc biệt trong các chỉ báo dao động (Oscillator). Các nhà giao dịch theo dõi giá trị Force Index sẽ hiểu được sự thay đổi giữa áp lực mua và áp lực bán và từ đó đưa ra đánh giá chính xác về động lượng của giá (Momentum).
Trong đó:
- Khi đường giá trị của Force Index dịch chuyển ra xa khỏi đường 0, có nghĩa là động lượng của xu hướng đang mạnh.
- Khi đường giá trị của Force Index dịch chuyển hướng đến gần đường 0, tức là động lượng của xu hướng đang yếu dần.
Trong biểu đồ giá ở trên, bạn có thể thấy rằng giá tiếp tục hình thành các mức cao (đỉnh) mới, nhưng động lượng đang yếu đi (độ cao của sóng đẩy thấp hơn) và chỉ báo Force Index cũng đang hiển thị những đợt sóng đẩy giảm dần (chỉ báo báo hiệu rằng các đỉnh mới đang tiến gần đến mức 0). Tiếp đó, giá mất đà và giảm mạnh.
Và đây cũng là một trong các phương pháp hiệu quả để xác định xu hướng thị trường trong giao dịch Forex. Hỗ trợ nhà giao dịch nhận biết các đợt tăng hay giảm giá kế tiếp có còn đủ mạnh để duy trì hay không.
Force Index và nhận biết các phạm vi điều chỉnh giá
Một trong các hạn chế lớn nhất của giao dịch theo xu hướng là gặp phải sự thoái lui (còn được gọi là đợt giá kéo về). Chỉ số Force Index sẽ hỗ trợ các trader xác định các tín hiệu này một cách nhanh nhất.
Khi thị trường đang trong một xu hướng tăng và bạn đã các định được xu hướng của thị trường. Lúc đó, phạm vi hiệu chỉnh sẽ là khu vực mà đường Force Index trở về mức 0, hoặc phạm vi nó cắt qua mức 0 và quay trở lại nhanh chóng.
Để xác định xem xu hướng này sẽ kết thúc hay duy trì, hãy tiếp tục theo dõi Force Index. Nếu đường Force Index cắt qua đường 0 và quay đầu đi lên tăng trở lại, nhiều cơ hội đợt điều chỉnh giá đã dừng lại và xu hướng thị trường vẫn còn đó. Lúc này, bạn có thể thiết lập lệnh mua một cách an toàn và nhanh chóng.
Điểm đặc biệt là khi lệnh đi theo xu hướng chính, trong khi tiến hành chiến lược pyramid để tăng kích thước vị thế đang nắm giữ.
Chỉ báo Force Index và nhận biết tín hiệu phân kỳ
Phân kỳ hay Divergence, cũng được hình thành trong chỉ báo Force Index. Tín hiệu này hỗ trợ nhà giao dịch xác định sớm về khả năng giá có thể đảo hướng hay không.
Tuy nhiên, bạn nên nhìn nhận phân kỳ là một tín hiệu để đánh giá khi giá có khả năng đảo chiều, chứ không phải là một tín hiệu để tham gia giao dịch. Nguyên nhân là do trong nhiều trường hợp, xu hướng giá không đảo ngược trong một thời gian dài sau khi sự phân kỳ xảy ra. Bạn nên xem xét nhiều yếu tố để đưa ra nhận định chính xác nhất.
Chiến lược kết hợp Force Index với chỉ báo khác trong giao dịch
Chỉ báo Force Index rất hữu ích để xác nhận các xu hướng của thị trường khi được sử dụng một mình, nhưng như câu nói “xu hướng là bạn của bạn”, thì nếu bạn đang giao dịch dựa trên xu hướng chính của thị trường hiện tại, Force Index cũng có thể giúp bạn bằng cách cung cấp những vị trí vào và thoát lệnh hiệu quả.
Cụ thể trong chiến lược này, các bạn sử dụng kết hợp chỉ báo Force Index với những chỉ báo đơn giản khác, dù bạn là một nhà giao dịch chưa có nhiều kinh nghiệm cũng sẽ dễ dàng thực hiện, chính là EMA. Bạn có thể dùng đến bộ chỉ báo EMA 52 và EMA 200 với Force Index chu kỳ 13.
Thiết lập lệnh mua (Buy)
- Đường EMA 52 cắt đường EMA 200 theo hướng lên và có độ dốc.
- Giá đang thoái lui về một đợt hồi nhỏ.
- Force Index cắt lên đường 0.
- Cắt lỗ (Stop Loss) ở đáy sóng trước đó.
- Chốt lời (Take Profit) ở những phạm vi kháng cự quan trọng hoặc đảm bảo nhất là lúc chỉ báo Force Index cung cấp dấu hiệu của đỉnh thấp hơn.
Thiết lập lệnh bán (Sell)
- Đường EMA 52 cắt đường EMA 200 theo hướng xuống và có độ dốc.
- Giá đang thoái lui về một đợt hồi nhỏ.
- Force Index cắt xuống đường 0.
- Cắt lỗ (Stop Loss) ở đỉnh sóng trước đó.
- Chốt lời (Take Profit) ở các phạm vi hỗ trợ quan trọng hoặc đảm bảo là lúc chỉ báo Force Index cung cấp dâu shieuej đỉnh thấp hơn.
Bên dưới là minh họa vào lệnh mua lúc thị trường đang có xu hướng chính là tăng giá.
Từ biểu đồ trên, bạn có thể thấy rằng đường 52 EMA đang cắt đường EMA 200 theo hướng lên, điều này cho thấy xu hướng tăng tối thiểu là trong trung hạn. Những đợt hồi giá về xu hướng chung là thời điểm để nhà giao dịch vào lệnh theo chiến lược này. Ở minh họa trên có 2 vị trí vào lệnh và bạn có thể thành công với R>2.
Force Index được đánh giá là một công cụ hữu ích dành cho trader trong việc phân tích thị trường. Cụ thể, nó giúp nhà giao dịch nhận biết sức mạnh của xu hướng và xác định được các điểm đảo chiều xu hướng tiềm năng. Với bài viết ngày hôm nay, các bạn đã hiểu rõ về khái niệm Force Index là gì, cách đọc hiểu cũng như kết hợp chỉ báo Force Index với những chỉ báo khác để thành công trong giao dịch. Hãy dành thời gian nghiên cứu kỹ bài viết và đồng thời áp dụng vào chiến lược giao dịch của bạn. Trader Forex chúc các bạn may mắn!
Xem thêm:
Chỉ báo Woodies CCI và cách thức giao dịch thành công
Top các chỉ báo khối lượng phổ biến trong giao dịch Forex
Phương pháp giao dịch hiệu quả cùng chỉ báo Williams Percent Range
Tôi là Lê Võ Trọng Tú, một Trader Full Time với đam mê phân tích và nhiệt huyết với những con số. Hãy kết nối và chia sẻ cùng chúng tôi – TraderForex. Tôi không hứa sẽ giúp bạn “giàu nhanh”, nhưng tôi sẽ cung cấp cho bạn những “công cụ” để tạo đà phát triển tốt nhất có thể.
