Philip Fisher – Tác giả Common Stocks and Uncommon Profits

Philip Fisher được biết đến như là một trong những người tiên phong trong việc tìm kiếm các doanh nghiệp tăng trưởng tiềm năng và đầu tư vào chúng trong dài hạn. Bằng sự tập trung vào nghiên cứu, đánh giá và theo dõi sâu sắc, ông đã góp phần xây dựng một phương pháp đầu tư thành công. Trong bối cảnh những thành tựu đáng kể của Philip Fisher, hãy cùng khám phá sự đột phá và những nguyên tắc đầu tư của ông, mang đến sự khác biệt đáng kể trong thế giới tài chính và đầu tư.

Sự nghiệp của Philip Fisher

Philip Fisher bắt đầu sự nghiệp đầu tư của mình sau khi rời trường Stanford Graduate School of Business vào năm 1928. Ông đã làm việc như một phân tích viên chứng khoán tại Anglo – London Bank ở San Francisco.

Sau hai năm làm việc, ông quyết định thành lập công ty quản lý tài sản mang tên Fisher & Co vào năm 1931.

Trong suốt gần 7 thập kỷ, từ năm 1931 đến năm 1999, Philip Fisher đã điều hành công ty của mình với chiến lược thông minh trong việc chọn cổ phiếu và giữ chúng trong thời gian dài. Nhờ đó, ông đã giúp nhiều khách hàng của mình đạt được lợi nhuận đáng kinh ngạc.

Phong cách giao dịch của Philip Fisher

Ông tập trung vào việc mua và nắm giữ dài hạn những cổ phiếu chất lượng. Quan trọng hơn cả, ông tìm kiếm những cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng lâu dài.

Với vai trò là một nhà đầu tư tăng trưởng, ông đặc biệt ưa thích các doanh nghiệp trẻ, có triển vọng tăng trưởng lớn, và ông không quá quan tâm đến vấn đề định giá.

Theo Fisher, các công ty nhỏ với tốc độ tăng trưởng cao có khả năng mang lại lợi nhuận cực kỳ lớn, có thể tăng đến hàng nghìn phần trăm trong một thập kỷ.

Mặc dù Fisher ít xuất hiện trong các phương tiện truyền thông, cuốn sách “Cổ phiếu thường, lợi nhuận phi thường” đã tóm lược 15 điểm quan trọng để giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách ông lựa chọn cổ phiếu.

Tiêu chí chọn cổ phiếu theo lời khuyên của Philip Fisher

Khi nói đến việc chọn cổ phiếu đầu tư, Philip Fisher là một trong những nhà đầu tư nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn nhất. Ông đã phát triển một phương pháp tiếp cận độc đáo và thành công trong việc tìm kiếm những cổ phiếu tuyệt vời với tiềm năng tăng trưởng lớn. Vậy những tiêu chí giúp Philip Fisher tìm được một danh mục đầu tư lý tưởng là gì? Hãy cùng chúng tôi khám phá trong phần tiếp theo của bài viết. 

Công ty cần có sản phẩm/dịch vụ thuộc thị trường tiềm năng

Nếu một ngành công nghiệp đang có tiềm năng giàu và tăng trưởng nhanh, các doanh nghiệp trong ngành đó sẽ có nhiều cơ hội tăng trưởng hơn. Ví dụ, các ngành nổi bật hiện nay như năng lượng sạch, thực phẩm thực vật, trí tuệ nhân tạo. Trong thời điểm này, cạnh tranh trong ngành chưa nhiều và việc mở rộng quy mô cũng dễ dàng hơn.

Ban lãnh đạo cần có kế hoạch để đảm bảo sự bền vững của công ty

Không một công ty hoặc sản phẩm nào có thể tồn tại mãi mãi và duy trì vị thế của mình trong thị trường. Ví dụ như Yahoo và Kodak, những công ty từng rất thành công, nhưng đã sụp đổ vì không thể đổi mới. Kodak, một hãng máy ảnh phim nổi tiếng, đã bị thay thế bởi công nghệ máy ảnh kỹ thuật số.

Theo ý kiến của các chuyên gia, ban lãnh đạo của một công ty cần luôn có kế hoạch nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Công ty đặt sự quan tâm vào R&D một cách hiệu quả

Việc đầu tư cho tương lai là một điều tốt, nhưng bạn cần theo dõi tính phù hợp và hiệu quả của những quyết định đầu tư đó.

Công ty nổi bật hơn các đối thủ về doanh số và khâu bán hàng

Khi doanh số tăng lên, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp có lợi thế về quy mô. Điều này giúp giảm giá thành sản xuất trên mỗi đơn vị sản phẩm và mang lại lợi thế cạnh tranh lớn.

Một ví dụ là so sánh hai công ty bán lẻ: Thế giới di động (MWG) và FPT Retail (FRT). Với quy mô lớn hơn, MWG có khả năng đàm phán giá tốt hơn với nhà sản xuất và tối ưu chi phí hoạt động của mình. Kết quả, biên lợi nhuận sau thuế của MWG cũng cao gần gấp 3 lần so với FRT.

Biên lợi nhuận ròng cao hơn đối thủ trong ngành

Biên lợi nhuận ròng cao hơn cho thấy công ty hoạt động hiệu quả hơn so với đối thủ. Điều này cũng đồng nghĩa với việc công ty có khả năng “giảm đau” trong thời kỳ khó khăn. Khi đầu tư, bạn nên chọn những công ty có biên lợi nhuận ròng cao nhất trong ngành để tăng khả năng sinh lời và đảm bảo đầu tư hiệu quả.

Công ty có khả năng bền vững về biên lợi nhuận ròng trong dài hạn

Theo Philip Fisher, để đạt được sự bền vững trong dài hạn, việc duy trì mức biên lợi nhuận tốt là rất quan trọng. Công ty nên tập trung vào việc cắt giảm những chi phí hoạt động không cần thiết để đảm bảo mức biên lợi nhuận ròng không bị suy giảm. Điều này cho thấy năng lực quản trị xuất sắc của doanh nghiệp.

Cách công ty đối đãi với người lao động

Những người lao động hạnh phúc sẽ tạo ra những sản phẩm và dịch vụ chất lượng hơn. Thay vì chỉ dựa vào báo cáo lao động, Fisher khuyên bạn nên trực tiếp tương tác với nhân viên để hiểu rõ hơn về doanh nghiệp.

Một ví dụ điển hình là cửa hàng của Thế giới di động, nhân viên luôn nhiệt tình và hướng dẫn khách hàng một cách tận tâm. Lý do đơn giản là văn hóa doanh nghiệp của MWG tốt. Nhân viên được đảm bảo mức thu nhập cao hơn khi có nhiều khách hàng và sự đánh giá chủ yếu đến từ phản hồi của khách hàng.

Sự tập trung quyền lực cổ đông

Theo quan điểm của Fisher, công ty nên tránh giao những chức vụ quan trọng cho các thành viên trong gia đình, vì điều này có thể dẫn đến thiếu động lực và tăng rủi ro quản trị. Đồng thời, chế độ lương thưởng cũng cần được quan tâm. Công ty nên kết hợp việc khen thưởng hàng năm với hiệu quả công việc và không tạo ra sự chênh lệch quá lớn giữa các cấp quản lý.

Công ty có sự quan tâm đặc biệt đến đội ngũ lãnh đạo cấp cao

Theo Fisher, với phong cách đầu tư nắm giữ cổ phiếu trong thời gian dài, nhà đầu tư nên cẩn trọng khi đối diện với những doanh nghiệp chưa có đội ngũ lãnh đạo đáng tin cậy. Ông nhấn mạnh rằng khi doanh nghiệp trở nên lớn hơn, nếu người kế nhiệm không đủ năng lực, sự suy tàn của nó cũng sẽ diễn ra nhanh chóng.

Công ty có cách phân bổ chi phí hợp lý

Công ty cần tập trung vào việc cải thiện chi phí hoạt động để tiến xa. Tuy khá khó định rõ mức chi phí hoạt động lý tưởng, nhưng so sánh với các công ty cùng ngành có thể giúp xác định những doanh nghiệp tránh xa chi phí hoạt động quá cao.

Tìm điểm mạnh để trở nên vượt trội

Để thành công trong mỗi ngành nghề, hiểu rõ về ngành và tìm ra điểm đặc biệt của doanh nghiệp là rất quan trọng. Ví dụ, trong ngành thép, doanh nghiệp có quy mô lớn và sử dụng công nghệ luyện thép hiện đại (giảm chi phí) sẽ có lợi thế so với các đối thủ khác. Tương tự, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực cảng biển cần có cảng nước sâu để đáp ứng xu hướng sử dụng tàu siêu trọng trên toàn cầu.

Công ty có triển vọng phát triển bền vững

Theo Philip Fisher, để giảm rủi ro và đạt được lợi nhuận ổn định, nhà đầu tư cá nhân nên tập trung vào đầu tư dài hạn. Điều này đòi hỏi sự ưu tiên đối với những công ty có tầm nhìn và kế hoạch dài hạn. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng nên tránh đầu tư vào những doanh nghiệp quá tập trung vào báo cáo kết quả tài chính hàng quý (IR – Investor Relations). Theo Fisher, các doanh nghiệp như vậy thường tập trung quá nhiều vào kết quả ngắn hạn mà bỏ qua kế hoạch tăng trưởng dài hạn.

Hạn chế đầu tư vào các công ty có quá nhiều cổ phiếu phát hành

Để đạt được tăng trưởng dài hạn, công ty cần có nguồn vốn đủ lớn, điều này là rất dễ hiểu. Tuy nhiên, công ty cần cân nhắc lợi ích của cả công ty và cổ đông hiện tại. Trong trường hợp này, nguồn vốn mới nên được đa dạng hóa, bao gồm cả vốn vay từ ngân hàng.

Có nhiều trường hợp khi các doanh nghiệp liên tục phát hành cổ phiếu để thu hút cổ đông chiến lược và huy động vốn. Tuy nhiên, điều này có thể dẫn đến việc pha loãng số lượng cổ phiếu và làm giảm lợi ích từ tăng trưởng lợi nhuận (giảm EPS).

Người điều hành là lãnh đạo đích thực

Vị thuyền trưởng đích thực luôn giữ bình tĩnh trong mọi tình huống và dẫn dắt công ty theo hướng đúng. Họ nhận thức về những nguy cơ tiềm ẩn dù công ty đang thịnh vượng hoặc luôn đảm bảo sự ổn định cho nhân viên khi gặp vấn đề nghiêm trọng.

Warren Buffett đã thể hiện sự học hỏi từ Philip Fisher qua việc viết trong các thư gửi cổ đông hàng năm: “Hãy quên những tỷ suất sinh lời điên rồ năm ngoái, chúng ta sẽ không đạt được kết quả đó trong tương lai”. Mặc dù qua các năm, quỹ đầu tư do Warren Buffett điều hành vẫn đạt được tỷ suất sinh lời ấn tượng.

Công ty có một hệ thống hoạt động minh bạch

Fisher nhấn mạnh rằng tính minh bạch là một yếu tố quan trọng đối với doanh nghiệp. Ngay cả khi một doanh nghiệp đáp ứng đủ các tiêu chí khác, nếu thiếu tính minh bạch, chúng ta nên loại bỏ nó khỏi danh sách quan tâm.

Không có doanh nghiệp nào hoạt động tốt mãi mãi. Nhà đầu tư nên tìm kiếm những doanh nghiệp có nhà quản lý xuất sắc, có thể đối mặt trực tiếp với khó khăn và lỗi lầm của doanh nghiệp.

Kinh nghiệm đầu tư của Philip Fisher

Warren Buffett và Philip Fisher có nhiều điểm chung trong cách tiếp cận đầu tư. Cả hai đều nhấn mạnh tính minh bạch và lợi thế cạnh tranh của các công ty.

Warren Buffett hưởng lợi từ sự hỗ trợ của Benjamin Graham, người đã giúp ông xây dựng nền tảng vững chắc về đầu tư giá trị và định giá cổ phiếu. Tuy nhiên, ý tưởng và sự cố vấn từ Philip Fisher và Charlie Munger đã góp phần quan trọng vào thành công của Warren.

Warren Buffett đã thay đổi quan điểm đầu tư của mình. Thay vì tìm kiếm cổ phiếu giá rẻ để bán ngay khi giá trở lại giá trị thực như Benjamin, ông đã tìm hiểu và đầu tư vào các công ty chất lượng, “điếu xì gà thượng hạng” như Coca Cola, See’s candies và Apple, và sẵn lòng nắm giữ chúng trong thời gian dài. Ngoài ra, Philip Fisher cũng đã chú ý đến các vấn đề khác về quản lý danh mục đầu tư cho nhà đầu tư cá nhân.

Tránh phân tán quá nhiều trong danh mục đầu tư

Theo Philip Fisher, đừng bị lôi cuốn bởi sự quảng cáo quá nhiều về việc đa dạng hóa danh mục đầu tư. Mặc dù có câu ngạn ngữ “Đừng bỏ tất cả trứng vào cùng một giỏ”, nhưng Fisher chỉ ra rằng việc phân tán trứng vào nhiều giỏ mà không hiểu rõ về từng giỏ (mỗi cổ phiếu) có thể gây nguy hiểm hơn.

Ý tưởng của việc đa dạng hóa danh mục là để giảm thiểu rủi ro không hệ thống và giảm mối liên kết giữa các cổ phiếu. Với nhà đầu tư cá nhân, thực sự chỉ cần tập trung vào 3-5 cổ phiếu là có thể đạt được mục tiêu này.

Hãy nắm giữ những cổ phiếu xuất sắc trong thời gian dài

Theo Philip Fisher, khi chọn những cổ phiếu tốt, ít khi có lý do để bán chúng. Nếu công ty tiếp tục phát triển và tăng trưởng lâu dài, giá cổ phiếu sẽ tăng cao hơn bất kỳ mức giá nào bạn mua vào. Hơn nữa, việc bán cổ phiếu mang theo rủi ro không biết khi nào là thời điểm hợp lý để mua lại. Đồng thời, bạn còn có nguy cơ mất tiền nếu đầu tư vào một cổ phiếu khác. Vì vậy, Fisher khuyên nên giữ cổ phiếu lâu dài, ngay cả khi giá trị của chúng vượt quá mức hợp lý (Overvalue).

Hãy tập trung vào giá trị thực của cổ phiếu

Khi bạn đã tìm ra cổ phiếu đáp ứng đủ tiêu chí và giá hiện tại cũng hợp lý, Fisher khuyên rằng bạn không nên đặt giá thấp hơn thị giá hiện tại. Điều này có thể khiến bạn bỏ lỡ một cơ hội đầu tư tuyệt vời.

Ông chia sẻ một câu chuyện về một nhà đầu tư đã quyết định mua cổ phiếu với giá thấp hơn thị giá hiện tại chỉ để tiết kiệm 50 xu. Kết quả là cổ phiếu đó không bao giờ đạt được giá mà anh ta đã đặt. Trong suốt 25 năm, giá cổ phiếu đã tăng từ 35$/cổ phiếu lên 500$/cổ phiếu.

Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn phải nhớ rằng đây là một đầu tư dài hạn và cổ phiếu đó phải đáp ứng đủ các tiêu chí đã đề ra.

Chiến lược lời đồn đoán (Scuttlebut)

Philip Fisher khuyên rằng không nên quá phụ thuộc vào các chỉ số và báo cáo phân tích ngành để đánh giá một doanh nghiệp. Thay vào đó, một cách đơn giản hơn là nên tham khảo ý kiến từ đối thủ cạnh tranh, khách hàng hoặc nhân viên của doanh nghiệp đó. 

Nếu đối thủ cạnh tranh phải thừa nhận rằng doanh nghiệp mà bạn quan tâm có một sức mạnh vượt trội, thì đó là một lợi thế cạnh tranh quan trọng. Điều này có giá trị hơn việc dành nhiều thời gian đọc các báo cáo về doanh nghiệp đó.

Một vài tựa sách đáng đọc của Philip Fisher

• Cổ phiếu thường lợi nhuận phi thường: Cuốn sách này là tài liệu quan trọng và có khả năng thay đổi cách bạn đầu tư, đặc biệt nếu bạn muốn có lợi nhuận đáng kể từ cổ phiếu. Đây là cuốn sách đã ảnh hưởng đến phong cách đầu tư của Warren Buffett. Nó được viết bằng ngôn ngữ dễ hiểu và cung cấp nhiều ví dụ về doanh nghiệp. Đây là một cuốn sách mà bạn nên đọc khi mới tham gia vào thị trường chứng khoán.
• Nhà đầu tư thận trọng ngủ ngon: Trong cuốn sách này, Fisher tập trung vào đặc điểm của những nhà đầu tư thận trọng. Ông nhấn mạnh về việc đầu tư có tính bảo thủ, tức là duy trì sức mua ở mức rủi ro tối thiểu. Fisher đặc biệt chú trọng vào bốn yếu tố chính trong đầu tư: (1) Tiếp thị; (2) Nhân sự; (3) Sự độc đáo; (4) Giá trị.

Philip Fisher là một nhà đầu tư hàng đầu và tư tưởng của ông đã có một sự ảnh hưởng to lớn đối với thế giới đầu tư. Với sự chú trọng vào việc tìm kiếm các doanh nghiệp chất lượng và tiềm năng tăng trưởng dài hạn, Fisher đã xây dựng một quan điểm đầu tư độc đáo và hiệu quả. Với sự tư duy sáng tạo và quan điểm đầu tư độc đáo, Philip Fisher đã trở thành một nguồn cảm hứng và tài liệu quý giá cho nhiều nhà đầu tư và nhà quản lý danh mục. Sự ảnh hưởng của ông vẫn tiếp tục tồn tại và có tầm quan trọng đối với việc định hình cách chúng ta tiếp cận thị trường tài chính và đầu tư trong thời đại hiện nay.